Η μικρότητα του Μισέλ Ουελμπέκ δεν ήταν δα και αποκάλυψη. Το Νοέμβριο του 1998, με την ευκαιρία της έκδοσης των Στοιχειωδών σωματιδίων του (1998), πε΄ριμενε να απονεμηθεί πρώτο το Γκονκούρ, για να αποφανθεί, από το LCI, ότι τα λογοτεχνικά βραβεία ήταν σικέ. Θα μπορούσε να το είχε κάνει την παραμονή της απονομής. Αλλά, όχι: ήταν σαν εκείνους τους αντιστασιακούς που βγήκαν στο αντάρτικο το 1946: είχε μια μικρή καθυστέρηση. Επωφελήθηκε της ευκαιρίας για να πετάξει ότι το δικό του βιβλίο ήταν καλύτερο από το βιβλίο της βραβευθείσας εκείνη τη χρονιά Πολ Κονστάν (1944 - 1998), και ότι άξιζε να πάρει το Γκονκουρ. Αυτοί που ακολουθούν την τελευταία λέξη της μόδας εξέφρασαν την αγανάκτηση τους που δεν είχε βραβευτεί ο Μισέλ. Όλος ο κόσμος έκανε λίγο πολύ πως είχε αγανακτήσει. Ας μην υπερβάλλουμε: το Γκονκουρ του 1998 δεν ήταν τίποτα σε σύγκριση με το σκάνδαλο του 1932, όπου είχε προτιμηθεί ο Γκι Μαζλίν (1900 - 1996), για το μυθιστόρημα Οι Λύκοι, και όχι ο Σελίν. Το Ταξίδι Στην Άκρη Της Νύχτας ήταν τόσο μπροστά, στην αιχμή της λογοτεχνίας, που Τα Στοιχειώδη Σωματίδια, με το αστικό και σχολικό περιεχόμενό τους, έμεναν πιο κοντά, ούτως ή άλλως, στο βιβλίο του Μαζλίν (το οποίο είχα συμβουλευτεί) παρά στο Ταξίδι. Τα αριστουργήματα δεν έχουν ποτέ ανάγκη να βγουν να δείξουν τον κώλο τους στην τηλεόραση. Δεν έχουν καμία ανάγκη να υπερασπιστούν τον εαυτό τους, να δικαιολογηθούν, δεν τα αγγίζει τίποτα.
Ο Μαζλίν ήταν μια ζωή που προκαλούσε φόβο. Η βιογραφία του έκανε όλους τους Γάλλους συγγραφείς να χέζονται από το φόβο. Πέθανε το 1996: είχε ζήσει εξήντα τέσσερα ολόκληρα χρόνια ύστερα από εκείνο το βραβείο Γκονκούρ 1932 που του είχε απονείμει η ελλανόδικος επιτροπή, αλλά που η λογοτεχνία του το στέρησε. Εξήντα τέσσερα χρόνια να ενσαρκώνεις τις αποτυχίες, να είσαι η προσωποποίηση του αποτυχημένου για όλους τους φοιτητές, τους αναγνώστες, τους ερασιτέχνες. Όχι μόνο η ενσάρκωση του αποτυχημένου, όχι μόνο το χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτυχημένου, αλλά ένα είδος νομολογίας του αποτυχημένου, το καλούπι του αποτυχημένου, η έννοια καθαυτή του αποτυχημένου, η ουσία του αποτυχημένου. Εξήντα τέσσερα χρόνια να προσπαθείς να μη συμπέσεις, ενδόμυχα, με όλο αυτό που ο εξωτερικός κόσμος ούρλιαζε αδιάκοπα χρησιμοποιώντας το όνομα σου, το πατρώνυμο "Μαζλίν" ως συνώνυμο του "αποτυχημένος", του "απατεώνας", του "άχρηστος", του "ηλίθιος" και του "αστός". Ο Γκι ζούσε κλεισμένος στο σπίτι του, ανάμεσα στις γάτες του. Επειχειρούσε να συνεχίσει, να ολοκληρώσει το έργο του, αλλά κάθε φορά που κοίταζε τα χέρια του να ακουμπούν πάνω στο χαρτί, τα χέρια του του έλεγαν, του επισήμαιναν ότι δεν έγραφε Σελίν, ότι τίποτε από αυτό που έγραφαν, που χάραζαν πάνω στο χαρτί για να μη δυσαρεστήσουν αυτόν, τον Μαζλίν, δεν έφερε τη σφραγίδα της παραμικρής χάρης, της παραμικρής λάμψης, της παραμικρής σπίθας μεγαλοφυϊας.
Εκδόσεις Κέδρος, σελ 116
Περιήγηση σε παρτουζάδικο, δικαιολόγηση της 11ης Σεπτεμβρίου ως αποτέλεσμα της ερωτικής απογοήτευσης του Ατα, παρέλαση λογοτεχνών ζώντων και μη: ο Μουάξ προσπαθεί με όλες του τις δυνάμεις να αναμετρηθεί με τα ύψη του Σελίν, αλλά κανείς δεν μπορεί να γράψει σαν Σελίν. Και σαν άσκηση αξίζει, αλλά κυρίως για τον εκπαιδευμένο αναγνώστη.
No comments:
Post a Comment